Kansızlık, kanı oluşturan elementlerden olan kırmızı kan hücrelerinde eksiklik olmasına verilen isimdir ve tıp dilinde "anemi" olarak adlandırılır.

Kansızlık sıklıkla kadın ve çocuklarda görülür. Bunun nedeni ise adet kanamaları ve doğumlardır. Kansızlığın en belirgin belirtisi kişinin kendisini sürekli yorgun hissetmesidir. Yorgunluğun dışında soluk ten rengi, el ve ayakların soğuk olması da diğer belirtiler arasındadır. Kansızlığın farklı türleri vardır ve bu türlere bağlı olarak insan vücudunda farklı belirtilere yol açar. Kansızlık belirtilerinin doğru bir şekilde gözlemlenebilmesi, geçici ya da uzun dönemli belirti olup olmadığının anlaşılabilmesi için kansızlık türlerinin iyi bilinmesi gerekir.

Demir eksikliğine bağlı yaşanan kansızlıkta vücutta bulunan kırmızı hücrelerin protein yaratabilmesi için demire ihtiyacı vardır. Demir eksikliğine bağlı kansızlık genellikle kronik kanamaların sonucunda meydana gelir. Kronik kanamalara örnek olarak burun, basur, mide, bağırsak ve adet kanamaları sayılabilir. Vücut bu aşırı kanamalar esnasında yüklü miktarda demir kaybeder. Bu kişilerde yiyeceklerin dışında toprak, mermer, kireç yeme isteği görülür. Ağız kenarında ve tırnaklarda çatlaklar gözlemlenir.

Aplastik kansızlıkta vücutta bulunan kemik ilikleri, kırmızı ve beyaz kan hücrelerinden yeterli miktarda üretemez. Bu tür kansızlık genetik olarak da geçebilir. Vücutta deri altında kan lekeleri gözle görülür şekilde barizdir. Herhangi bir travma yaşanmamasına rağmen deride çürükler oluşur. Burun, ağız, rektum, vajina ve diş eti kanamaları sıklıkla görülür. Son aşama olarak ağız, gırtlak ve rektumla ilgili ülserler meydana gelir.

Folik asit eksikliğine bağlı oluşan kansızlıkta vücudun yeterli oranda kırmızı kan hücreleri yaratmak için folik aside ihtiyacı vardır. Folik asit olmaksızın kırmızı kan hücre üretimi düşer ve anemi ile sonuçlanır. Vücuda giren alkol, folik asidin emilimini ve metabolizmasını engellediği için özellikle çok fazla alkol tüketen kişilerde görülür. Folik asit eksikliği B12 vitamini alınarak da engellenebilir. Folik asit eksikliğine bağlı kansızlık yaşayan kişilerde sıklıkla ishal görülür. Kişinin yaşadığı ishal 15 günden uzun sürmektedir. Kronikleşme derecesinde yaşanan ishal kısa bir süre sonra tekrar görülmektedir.

Hemolitik adı verilen kansızlık türünde vücudun doğal artık toplama metabolizmasının aniden kırmızı kan hücrelerini yok etmeye başlaması durumu görülür. Kemik ilikleri, 10 kat daha fazla yeni kırmızı kan hücrelerini üreterek bunu telafi etmeye çalışır. Ancak zamanından önce gelişen bu küçük, şekilsiz hücrelerin ömrü çok kısadır. Bu nedenle vücut dokularına oksijen taşımakta yetersiz kalırlar. Hemolitik kansızlık yaşayan kişilerde kan basıncında önemli bir düşüş yaşanır. Yüksek ateşin yanı sıra vücutta titremeler yaşanır. İdrar koyu sarı renktedir. Dalağın genişlemesinden kaynaklı aşırı ağrının yanı sıra sırt ve mide ağrısı çok yaygın belirtilerdir.

Kötücül yani vitamin eksikliğinden kaynaklı kansızlıkta, vitaminler arasında en önde geleni B12 vitamin eksikliğidir. Kemik iliğinin kırmızı kan hücrelerini üretebilmesi için B12 vitaminine ihtiyacı vardır. Genellikle hayvan ürünlerini tüketmeyen vejetaryanlarda görülür. Belirtiler arasında genellikle bacak, ayak ve el hareketlerde duyu kaybı, ağrıyan dil, ishal, ishale bağlı olarak ellerde ve ayaklarda ürperme, cilt derisinde yaşanan kararmalar görülür.

Orak hücre kansızlık çeşidinde ise kırmızı kan hücrelerinin orak şeklini almasından kaynaklı sorunlar meydana gelir. Bu hücreler dalak, böbrek ve beyin gibi organların kan damarlarından rahatça akamazlar. Bu organlara zarar vererek dokulara oksijen taşıyamaz hale gelirler. Belirtiler aniden oluşur. Göğüs ağrısı, ateş ve nefes darlığı meydana gelir. Yaşanan ağrılar çok şiddetlidir.

Kansızlık belirtilerinin doğru bir şekilde gözlemlenmesi, hastalığın erken teşhisi ve uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi açısından son derece önemlidir. Kansızlık türleri ve belirtileri hakkında bilgi sahibi olmak, kişinin sağlık durumunu kontrol altında tutmasına ve gerektiğinde tıbbi yardım almasına yardımcı olur.